Rusland met de camper.
Een korte filmimpressie van deze reis vindt u hier:
http://www.youtube.com/watch?v=Gc6nW1WfsZw&feature=player_detailpage
Van 19 juli tot en met 27 augustus 2011 maken wij met TME een groepsreis met 9 campers en 1 caravancombinatie vanaf Krakow in Polen via Ukraïne naar Rusland en via de Baltische Staten terug naar Polen.
In de aanloop naar Krakow hebben we in de Harz bezoeken gebracht aan de fraaie stadjes Goslar en Quedlinburg, beiden staan op de werelderfgoedlijst. Ze zijn beiden prachtig met veel mooie vakwerkhuizen. In Polen hebben we een bezoek gebracht aan de stad Wroclaw waar we ook een nacht op de camping hebben doorgebracht. Wroclaw heeft een mooie binnenstad. Daar hebben we ook al wat kennis kunnen maken met slechte wegen. De doorgaande wegen zijn tot op heden prima. Ook onderweg kennis gemaakt met iemand die ons met een heel zielig verhaal 100 euro afhandig wilde maken maar daar trappen wij niet in. Hij was zogenaamd bestolen en wilde zijn gouden ketting en zijn ringen afgeven als wij hem maar 100 euro gaven. Hij reed in een dure Mercedes en het lag er net een beetje te dik boven op. Een goede waarschuwing voor de rest van onze reis. Vanuit Krakow brengen we nog een bezoek aan Auschwitz, we hebben net een boek gelezen, getiteld "De man die naar Auschwitz wilde" van Denis Avey en we wilden dat voormalige kamp nu nog wel eens zien. Nely had het nog nooit gezien ,ik was hier in 1981 al eens geweest maar toen kwamen daar nog nauwelijks toeristen. Dat bleek nu wel wat anders te zijn, ik wist niet wat ik zag zo druk. En alles is totaal veranderd maar dat kun je verwachten na 30 jaar.
De eerste dag maken we een excursie naar het centrum van Krakow, een stad die in de oorlog gespaard is gebleven en ooit hoofdstad 
van Polen is geweest. Er is veel te zien, waaronder in het centrum de fraaie Lakenhal en de daar tegenover gelegen Mariakerk. Iets buiten het centrum ligt het bekende Wawel, de citadel, en vanaf de citadel heb je een prachtig uitzicht over de stad die zonder meer fraai is te noemen. Na vertrek vanuit Krakow brengen we eerst een bezoek aan de zoutmijn in Wieliczka, via trappen naar beneden en met de lift weer om hoog. Het diepste punt ligt op 130 meter onder de grond. De mijn is niet meer in gebruik voor de zoutwinning maar als toeristische trekpleister zeer zeker wel. Ondergronds zijn diverse prachtige dingen te zien, vooral de kathedraal is prachtig.
De totale excursie duurt bijna 3 uur en is zeer de moeite waard. Na een tussenstop in Przeworsk, een rit van zo'n 200 km, zijn we de volgende morgen binnen een uur bij de grens met Oekraïne. Daar worden we weer eens geconfronteerd met een ouderwetse grenscontrole inclusief bezichtiging van de camper en nutteloze en tijdverspillende onzinformaliteiten. Maar ruim twee uur later en twee stempels rijker mogen we het land in. Na de grenspassage maken we kennis met de Oekraïense wegen, dat betekent dat er af en toe hele slechte stukken in zitten. Als er een tak op de weg ligt betekent dat dat er een gat in de weg zit, dus niet er over heen rijden. Maar we komen allemaal veilig aan in L'viv, we staan op het parkeerterrein van een grote drafrenbaan, het Hypodrôme en s'morgens vroeg worden we gewekt door het geroffel van de hoeven van paarden die als training langs galopperen. Er is een toilet en we hebben stroom en dat is voldoende. In de verte hebben we zicht op een nieuw voetbalstadion dat in aanbouw is.
L'viv is een stad met veel historie en 800.000 inwoners, gelegen in het westen van Oekraïne aan het riviertje de Poltva op ongeveer 80 km van de grens met Polen. In haar historie is de stad gelegen geweest in verschillende landen omdat dit gebied, bekend als Galicië, omstreden is en in de vele eeuwen van haar bestaan Duits is geweest (Lemberg), Pools (Lwów) Russisch (Lvov) en zelfs Latijns (Leopolis). Ook in WO II is de stad zwaar getroffen, eerst hebben de Duitsers huis gehouden en 1/3 van de bevolking, die joods was, uitgeroeid, later annexeerde Rusland dit gebied en zijn veel inwoners honderden kilometers westelijker beland in gebieden die Polen van Duitsland kreeg toegewezen. Bij een bezoek aan de stad krijg je een goed beeld van deze historie, veel gebouwen herinneren daaraan.
Na L’viv is Kiev onze volgende halteplaats, een afstand van 534 km. een flinke rit derhalve maar de wegen zijn prima en de camping is
makkelijk te vinden. Kiëv is de hoofdstad en de grootste stad van Oekraïne en telt meer dan 2.6 miljoen inwoners en is gelegen aan weerszijden van de rivier de Dnjepr. Eens was Kiëv de hoofdstad van het Russische rijk en van hieruit werden door diverse heersers steden gesticht zoals Jaroslavl, Kostroma en Suzdal, steden die we in de loop van deze reis nog zullen bezoeken.
In de stad bezoeken we het Nationaal Kiev-Pecherks Historical & Culturel Preserve waar we uitgebreid worden rondgeleid. Prachtige kerken en kapellen worden afgewisseld met crypten en grotten. Ook bezoeken we de prachtige Sofia-kathedraal, die nu museum is, en het Tsjernobil museum dat geheel is geweid aan de ramp met de kerncentrale. Indrukwekkend maar toch zeker ook schokkend om te zien wat daar allemaal is gebeurd en welke gevolgen dat voor de bevolking en de omgeving heeft gehad. Heel indrukwekkend.
Na een overnachting achter een motel bij Hlukhiv, zo’n 30 km voor de grens met Rusland, rijden we de volgende morgen naar de grens, we arriveren er om 9 uur en om 12.30 zijn we door de douane, een snelheidsrecord volgens de reisleider. Hierna nog een flinke rit over af en toe vrij slechte wegen, onderweg in een dorpje roebels pinnen en in Bryansk inkopen doen in de supermarkt waarna 
we nog ruim 100 km rijden tot we bij een motel in Suchinici onze overnachtingsplek bereiken. Het horloge moet andermaal een uur vooruit en het is hier 2 uur later dan in Nederland. Het rijden hier levert geen problemen op, ook het tanken is geen probleem en bij veel tankstations kun je met je pinpas betalen. Je moet wel vooraf betalen dus moet je aangeven hoeveel liter je wilt hebben. Het is even wennen maar het werkt. Het landschap is vrij saai evenals de wegen. Van Suchinici naar Moskou is een lange rechte weg, wel af en toe slechte stukken maar voor Russische begrippen goede wegen. Het naderen van Moskou gaat gepaard met een enorme toename van de bebouwing en van de verkeersdrukte. Het vinden van onze overnachtingsplek kost even wat moeite maar we komen er zonder problemen. We staan op een parkeerterrein van het Rus hotel en dat ligt aan de MKAD ,dat is de drukke rondweg rond Moskou,dat betekent dag en nacht het verkeerslawaai van deze drukke weg maar je moet er wat voor over hebben. Campings zijn hier niet en dit is een veilige plaats om te staan en van hieruit gaan bezoeken we de stad.
Moskou, wat een stad! Over ruime brede wegen met veel verkeer rijdt je naar het centrum en je kijkt je ogen uit want er is veel te zien in Moskou, heel veel. Wat een geweldige stad. Je komt echt ogen te kort. Officieel 11,5 miljoen inwoners maar volgens de gids moeten er daar nog wel wat bij geteld worden. Als eerste bezoeken we het Kremlin met al zijn indrukwekkende gebouwen en zijn geweldige
uitstraling. Wat een geweldige ervaring om daar nu zomaar zelf rond te lopen. De gehele ochtend hebben we daar doorgebracht en in het beroemde warenhuis Gum ,dat tegenover het Kremlin aan het Rode Plein ligt, hebben we koffie gedronken. En dan die kerken en kathedralen in Moskou, er staan er vele en ze zijn allemaal even schitterend. Een tour door de stad en een wandeling 
door een park, waar weer veel bruidjes waren voor fotoreportages, geven je een goed beeld van deze immense stad. En dan met de metro de stad in, een belevenis op zich. Diverse metrostations, vooral die in de binnenring, die gebouwd zijn voor 1940, zijn ware kunstwerken op zich. Je kijkt echt je ogen uit. En iedere 2 minuten kun je instappen en
vertrekken. Wel opschieten met in- en uitstappen want anders gaat de deur al weer dicht. Een zeer uitgebreid netwerk onder deze enorme stad. Je kunt wel een hele dag doorbrengen in al die mooie metrostations. Met een rondvaart op de Moskwa zie je de stad eens vanuit een andere optiek. s'Avonds brengen we een bezoek aan de prachtige “Russian International Dance Show “Kostroma” in het Cosmos Theater( www.nationalrussianshow.ru ) en met een bezoek aan het Rode Plein bij nacht sluiten we dit geweldige bezoek aan deze geweldige stad indrukwekkend af.
Na Moskou gaan we de Gouden Ring bezoeken. Dat zijn een aantal plaatsen ten oosten van Moskou die in de geschiedenis van Rusland een belangrijke rol hebben gespeeld en dat uit zich in veel fraaie kathedralen en paleizen. Vanuit Moskou is het ruim 100 km
naar Sergiev Posad, waarvan 45 km over de MKAD, de grote rondweg rond Moskou. Een af en toe 6 baans brede rondweg met veel verkeer en bijbehorende chaos, sommige automobilisten rijden als idioten met hoge snelheden tussen al het overige verkeer door en dat resulteert natuurlijk in aanrijdingen en bijbehorende opstoppingen. En af en toe staat er zomaar een auto met pech midden tussen de andere rijbanen in. Maar wij rijden op het gemak en bekijken alles rustig ,laat die russen maar kamikaze spelen.
De belangrijkste bezienswaardigheid van Sergiev Posad is het Drieëenheidsklooster van de heilige Sergiy,gesticht in 1345 en gelegen in een ommuurde vesting, Lavra genaamd. Ook hier straalt de pracht en praal er vanaf, in schril kontrast met de armoede die je hier nog tegen komt, er staan overal bedelaars langs de wandelpaden waarlangs de toeristen naar de bezienswaardigheden lopen. Voor het Lavra is een grote souvernirmarkt en na het bezoek aan het Lavra kunnen we op ons gemak nog wat rondkijken, koffiedrinken bij een heuse MacDonalds en kopen we allerlei leuke souvernirs. Bij Sergiev Posad verblijven we op het Aqua Park, redelijk te vergelijken met een camping bij ons.
Op weg naar onze volgende 
halte, Suzdal, bezoeken we onderweg nog natuurlijke bronnen, de weg er naar toe is onverhard en de laatste 2,5 km doen we lopend omdat de weg dan niet meer te berijden is, althans voor ons. De bronnen bestaan uit glashelder en ijskoud water dat uit de heuvelwand komt en het schijnt zeer geneeskrachtig te zijn. Er is gelegenheid om er een duik in te nemen of onder een douchestrraal te gaan staan en mensen vullen flessen met het water om mee te nemen en te drinken.
Voor de rit naar Suzdal nemen we wegen binnendoor om zo wat meer van het land te zien. Het landschap is glooiend en er zijn veel velden met graan. Maar er zijn ook hele stukken die braak liggen zo te zien. De wegen zijn redelijk maar in de dorpjes zijn soms hele slechte stukken en daar moet je slalommen om de gaten heen.
In Suzdal staan we bij een toeristisch centrum, dat bestaat hier uit een hotel, motelfaciliteiten en appartementen en een camperplek. Ze zijn druk bezig met het aanleggen van een volledig nieuwe camperplek met alle voorzieningen dus men gaat van een groei van het toerisme uit voor de toekomst. Suzdal ,één van de best bewaard gebleven Russische steden, is een heel gemoedelijk en gezellig stadje ,dat stamt uit de 11e eeuw, met heel veel monumenten. Ook is er een openlucht museum dat we bezoeken en er is een prachtig klooster. Eigenlijk is heel Suzdal een groot openluchtmuseum. s’Middags bezoeken we in Vladimir, dat ligt 30 km westelijk van Suzdal, een prachtige kathedraal en de Golden Gate, de vroegere toegang tot de stad. Onderweg naar Kostroma, onze volgende stop,komen we langs een oud vliegveld dat nu in gebruik is als opslagplaats van al of niet afgedankte vliegtuigen.
Kostroma, onze vierde stad in de Gouden Ring die we bezoeken, is bekend door zijn linnenindustrie en dat hebben we gemerkt. In vele kraampjes werd ons van alles aangeboden dat gemaakt is van linnen. Vooral de linnen overhemden en shirts mochten zich in veel belangstelling verheugen en er werd flink ingekocht want de prijzen zijn hier aangenaam voor ons. Kostroma is een flinke plaats, gelegen aan de Wolga, en vooral het historisch centrum geniet veel belangstelling. Interessant was het bijwonen van een doopdienst in één van de fraaie kerken die we bezochten. Bijzonder is het feit dat Kostroma tot 1992 nergens in reisgidsen e.d. is te vinden.
Van Kostroma naar Jaroslavl, onze laatste stop in de Gouden Ring, is ongeveer 85 km, we konden derhalve deze reisdag gebruiken voor uitstapjes als we dat wilden. Een aantal van de groep wilden een weg “binnendoor” gaan rijden maar dat valt niet mee in Rusland. De weg eindigde in een zandweg met gaten en kuilen vol prut en toen zijn ze maar terug gegaan. Jaroslavl is een industriestad van ruim 600.000 inwoners en is fraai gelegen aan de Wolga, de langste en grootste rivier van westelijk Rusland. Onder de vijfjarenplannen van de Sovjet-Unie groeide de stad uit tot een centrum voor de zware industrie en er staat een grote olieraffinaderij. Sinds 1971 in Jaroslavl een universiteitsstad met faculteiten voor sociale- en natuurwetenschappen. We bezoeken ook hier weer een prachtige kerk, krijgen nog een voorstelling van Russische zangers, en ook hier bezoeken we het Kremlin (= vesting). s’Middags maken we een boottocht op de Wolga.
Van Kostroma naar St.Petersburg is een afstand van 875 km en omdat de wegen in deze regio niet allemaal even goed zijn doen we deze rit in drie dagen. De eerste etappe rijden we via Rybinsk naar Cherepovets, waar we via een “binnenweg” (in eigen land zou deze weg als onbegaanbaar worden aangemerkt maar dit is Rusland) op een mooie overnachtingplaats bij Gorodische aan de Wolga staan. De tweede etappe staan we halfweg tussen Cherepovets en St.Petersburg bij een tankstation. De laatste etappe naar St.Petersburg is toch nog 300 km lang en na een tocht door de stad strijken we neer op camping Olgino (tevens hotel). We staan vlak bij de kust aan de overkant van de stad en hebben ,als we 10 minuutjes wandelen, een fraai uitzicht op de stad en de Botnische Golf.
Sint-Petersburg is na Moskou de belangrijkste stad van Rusland en is een belangrijk industrieel, wetenschappelijk en cultureel centrum. De stad is met zijn architectuur uit de 18e en 19e eeuw, zijn grachten, zijn lange rechte straten, tuinen, parken en paleizen een toeristische trekpleister van belang. De stad heette van 1914 tot 1924 Petrograd en van 1924 tot 1991 Leningrad.
Wat een prachtige stad is St.Petersburg en zo anders dan Moskou, ze zijn niet met elkaar te vergelijken. Een Hollands sprekende gids
leidt ons rond in de stad en we beginnen in de Hermitage. Wat een pracht en praal is daar te zien, je hebt minstens een week nodig om alleen al alle kunst te bekijken die daar hangt en staat, waaronder een schitterende 
collectie Hollandse meesters met Rembrand, Jan Steen etc. Ook maken we een rondvaart door de stad, dat doet echt aan Amsterdam denken, alhoewel de kanalen veel ruimer zijn dan in Amsterdam. Peterhof is het luxueuze buitenverblijf van de vroegere tsaren en dat ligt aan de westkant iets buiten de stad.De pracht en praal is onvoorstelbaar en eigenlijk gênant. Het is enigszins vergelijkbaar met de paleizen in Versailles en de buitenissige luxe die
hier in de paleizen is verwerkt is buiten proportioneel. Maar het is wel prachtig om te zien. Alleen de drukke publieke belangstelling is hinderlijk te noemen, er komen hier per dag zo’n 30.000 bezoekers en het is bepaald niet prettig om daar deel van uit te maken, althans wij houden daar niet van. Maar dat hebben we getrotseerd en dat was alleszins de moeite waard. Gelukkig hadden we ook nog wat tijd om rustig rond te wandelen en nog wat souvenirtjes te kopen. Met de draagvleugelboot heen en met de bus terug dwars door de stad was ook prachtig, dan krijg je een goed beeld van de omvang van deze prachtige stad. De derde dag bezoeken we eerst de St.Isaacskathedraal ,daarna ook de St.Nicolaaskathedraal en ten slotte de Petrus en Paulus vesting ,allemaal even prachtig en overdadig versierd. Terug naar de camping, onderweg in de file, want dat hoort er alle dagen bij in zo’n grote stad, en s’avonds naar een folkloreshow in een theater. Pas tegen twaalven zijn we terug op de camping na nog een prachtige rondrit door St.Petersburg bij nacht, een waardige afsluiting van ons bezoek aan Sint Petersburg.
Richting Estland betekent dwars door de stad of er om heen om op weg M 11 richting Estland te komen, wij kozen er voor om dwars door de stad te rijden. Uiteindelijk bleek dat een afstand van bijna 60 km te zijn, een afstand die aan geeft hoe groot deze stad is. Na een voorspoedige rit kostte de grensformaliteit aan de Russische kant van de grens nog eens 2 uur , aan de Estse kant gelden weer Europese normen en dat doet een stuk gastvrijer aan.
De mensen in Rusland zijn nogal stug en zijn ook niet altijd makkelijk aanspreekbaar. Toch hebben we onderweg ook positieve ervaringen opgedaan, het is zeker niet zo dat alle Russen zo stug zijn. Het rijden door Rusland is mee gevallen, alhoewel er soms wel slechte wegen zijn. Brandstof (diesel) is volop verkrijgbaar en kost gemiddeld 25 roebel per liter, dat is ruim 0,60 euro, dus niet duur. Levensmiddelen zijn ook overal en voldoende verkrijgbaar, zeker in de steden, maar door het moeilijk leesbare schrift is het soms wel
eens moeilijk de juiste levensmiddelen te vinden. Landschappelijk is dit gedeelte van Rusland ronduit saai te noemen, veel bos maar ook veel braakliggende gebieden waar metershoog onkruid groeit. De steden die we bezocht hebben zijn zonder meer deze reis waard geweest, hoogtepunten waren zeker Moskou( Rode Plein en de metro) en St.Petersburg, maar ook de steden van de Gouden Ring zijn mooi en vooral het vrij kleine Suzdal is toeristisch de moeite waard. De vele kloosters, kerken, kathedralen en paleizen zijn allemaal prachtig en met goud bekleed, schrijnend is het dan als er voor de kerk bedelaars staan die van armoede niet rond kunnen komen.
Vanuit Rusland komend is Estland het eerste van de drie Baltische Staten en dit land doet direct na de grenspassage westers aan. De 
wegen zijn zonder meer prima en alles is netjes en we overnachten eindelijk weer eens op een echte camping in Toila,fraai gelegen aan de kust en zo’n 50 km vanaf de grens. Naar Tallinn rijden we via een landelijke route en door het prachtige Nationale Park Lahemaa waar we op camping Tallinn Center verblijven, fraai gelegen aan de waterkant en niet ver van het centrum. Het historisch centrum van Tallinn is bijzonder fraai en overzichtelijk en met de bus in 10 minuten bereikt. Het centrum is gelegen binnen de oude
vestingmuur en op eigen houtje prima te verkennen. Tallinn is een gezellig en gemoedelijk aandoende stad met gezellige mensen die over het algemeen goed Engels spreken. Bezienswaardig zijn het centrale plein met het raadhuis, de vesting met de dikke Margaretha, een deel van de muur die 3 meter dik is en met bovenop een prachtig uitzicht over de baai met haven en de stad. Een fijne stad om een dagje in te verblijven.
Van Tallinn naar Riga, de hoofdstad van Letland, is een rit van ruim 300 km en de route voert vanaf Parnu langs de kust. Onderweg 
veel regen maar bij de nadering van Riga wordt het droog. In Riga is het feest, het 810 jarig bestaan wordt gevierd en de stad is rijk versierd. We rijden dwars door de stad en krijgen een goed beeld van het fraaie centrum en de feestelijkheden. We verblijven op een camping in Jurmula, op zich fraai gelegen maar te ver van de stad (bijna 40 km) om met openbaar vervoer de stad te bezoeken dus genieten we van een heerlijke vrije dag aan het strand. Jurmula was vroeger het exclusieve vakantieoord van de partijtop, gewone mensen mochten hier niet komen. Nu staan heel luxe waterglijbanen e.d. te verroesten en de zwembaden staan leeg.
Naar de grens van Litouwen, de laatste en meeste westelijke van de 3 Baltische Staten, is ongeveer 90 km en onze overnachtingplaats bij Vilnius, Camping Harmonie in Rudiskus, is daarna nog zo'n 240 km. Wij kiezen
voor een wat langere route via de A8 over Jelgava want we willen de Kruisenheuvel graag bezoeken. Dit is een heuvel waar mensen, om wat voor reden dan ook, een kruis plaatsen en er staan er inmiddels duizenden. In de tijd van het communistische bewind zijn al die kruisen tot 3 keer toe verwijderd en was het verboden daar te komen en kruisen te plaatsen, toch stonden er steeds binnen enkele dagen weer kruisen op deze heuvel. Zodoende groeide deze plek in die tijd uit tot een verzetsymbool, nu is het uitgegroeid tot een bedevaartoord. Zeer indrukwekkend.
Vilnius, de hoofdstad van Litouwen, herbergt maar liefst 31 kerken en als we met de trein naar Vilnius gaan moeten we een keuze 
maken welke we bezichtigen willen. De Annakerk is qua bouwstijl nogal bijzonder dus die gaan we als eerste bezichtigen. Alles wat we op onze wandeling daar naar toe tegen komen nemen we mee in onze bezichtigingen, waaronder een kapel met de zwarte madonna. Het is daar bijzonder druk met mensen die zitten te bidden, wij beperken ons tot een korte kijk in de kapel en een foto. Daarna met de trein weer terug naar Rudiskus, waar we met het busje van de camping weer worden opgehaald. Samen met Wim Brauns, de eigenaar van de camping, maken we nog een fietstocht door de bossen naar Trakai waar we koffie met appeltaart eten tegenover het prachtige kasteel, het meest gefotografeerde kasteel van Litouwen. Daarna weer terug waarbij we onderweg geconfronteerd worden met de armoede die hier op het platteland heerst en waar Wim Brauns probeert wat aan te doen door met name jongeren op te vangen en een bestaan te bieden. Bewonderenswaardig.
Via Polen rijden we naar Tsjechië waar we in Lhota pod
Racem een bezoek brengen aan Ron,Nancy(mijn dochter) en hun twee 
kinderen die afgelopen maand zijn geëmigreerd naar Tsjechië om daar een nieuw leven op te bouwen. Die stap hebben ze niet zomaar gezet en we kunnen nu uit eigen ervaring spreken als we zeggen dat ze dat goed hebben voorbereid. We hebben daar alle vertrouwen in. De kinderen gaan daar per 1 september naar school en dat is de eerste tijd best spannend, maar ze hebben er zelf erg veel zin in dus dat geeft veel vertrouwen. We maken nog een heerlijke wandeling in de prachtige omgeving waar ze nu wonen ,genieten nog van een gezellige barbecue en nemen de volgende dag na het ontbijt afscheid want ze hebben nog heel veel te doen daar.
Wij rijden via Neurenberg, Wurzburg en Frankfort en vervolgens via de Sauerland Autobaan naar huis na in Dillenburg nog te hebben overnacht. Na 8044 km kunnen we de camper tenslotte weer heelhuids thuis parkeren na een indrukwekkende en avontuurlijke vakantie.